Ο καθορισμός ξεκάθαρων επιχειρηματικών στόχων δεν είναι απλώς μια καλή πρακτική – είναι το θεμέλιο πάνω στο οποίο χτίζεται η επιτυχία κάθε επιχείρησης. Ας το δούμε πιο απλά: δεν αρκεί να λες "θέλω να μεγαλώσω την εταιρεία μου" ή "θέλω να αυξήσω τα κέρδη μου". Αυτές οι σκέψεις είναι περισσότερο ευχές παρά πραγματικοί στόχοι. Ένας αληθινός στόχος πρέπει να έχει κατεύθυνση, να είναι συγκεκριμένος. Αυτός ο βαθμός σαφήνειας δεν προσφέρεται μόνο για να βρείτε τον δρόμο σας, αλλά λειτουργεί σαν πυξίδα – κατευθύνει τόσο την ομάδα όσο και τους διαθέσιμους πόρους σας, εξοικονομώντας χρόνο, προσπάθεια και, κατά συνέπεια, χρήμα.
Για να βάλουμε τα πράγματα σε τάξη, σκεφτείτε τη μέθοδο SMART. Όχι, δεν πρόκειται για κάποιο περίπλοκο επιχειρηματικό εργαλείο, αλλά για έναν πρακτικό τρόπο να κάνετε τη θεωρία πράξη. Οι στόχοι πρέπει να είναι *Specific* (συγκεκριμένοι), *Measurable* (μετρήσιμοι), *Achievable* (εφικτοί), *Relevant* (σχετικοί με τον σκοπό της επιχείρησής σας) και *Time-bound* (χρονικά καθορισμένοι). Για παράδειγμα, αντί να πείτε "θέλω να αυξήσω τα έσοδά μου", δοκιμάστε κάτι πιο συγκεκριμένο: "Σκοπός μου είναι να αυξήσω τα έσοδα κατά 20% μέσα στους επόμενους 12 μήνες, μέσω της επέκτασης του πελατολογίου μου κατά Χ αριθμό νέων πελατών". Βλέπετε τη διαφορά; Είναι ξεκάθαρο, μετρήσιμο και –το πιο σημαντικό– σας βάζει σε μια νοοτροπία δράσης.
Αν χρειάζεστε μια ακόμα οπτική, σκεφτείτε το σαν να οργανώνετε μια εκδρομή. Αν πείτε "θέλω να πάω μια ωραία βόλτα", μπορεί να καταλήξετε να κάνετε κύκλους χωρίς σκοπό. Αντίθετα, αν πείτε "θέλω να πάω για πεζοπορία στον Όλυμπο το επόμενο Σάββατο, ξεκινώντας στις 8 π.μ.", τα πράγματα αποκτούν δομή. Ξέρετε πού πάτε, πότε ξεκινάτε και τι χρειάζεται για να φτάσετε εκεί. Και το ίδιο ισχύει για την επιχείρησή σας.
Επιπλέον, όταν οι στόχοι σας είναι ξεκάθαροι, δεν μένετε μόνο εσείς – ως διοίκηση ή επιχειρηματίας – οργανωμένος. Η ομάδα σας γνωρίζει ακριβώς τι περιμένετε, κι αυτό είναι ανεκτίμητο. Παρόμοια, αν τύχει μια απρόβλεπτη αλλαγή ή μια νέα πρόκληση (γιατί στα αλήθεια, πότε τα πράγματα πάνε όπως τα σχεδιάζουμε;), το να έχετε ήδη έναν "χάρτη" στόχων σάς επιτρέπει να προσαρμοστείτε πιο εύκολα.
Και ένα τελευταίο, εξίσου σημαντικό: οι σαφείς στόχοι δεν είναι μόνο εργαλείο οργάνωσης, αλλά και πηγή κινήτρου. Υπάρχει κάτι πολύ ικανοποιητικό στο να βλέπεις τον εαυτό σου –ή την ομάδα σου– να "τσέκαρει" μικρά και μεγάλα ορόσημα. Είναι αυτή η αίσθηση επίτευξης που, σε βάθος χρόνου, τροφοδοτεί την αποφασιστικότητά σας να προχωρήσετε, ακόμα κι όταν τα πράγματα δυσκολεύουν.
Διαχρονικά, η διαφορά μεταξύ μιας επιχείρησης που "τρέχει" χωρίς κατεύθυνση και μιας που κάνει ουσιαστικά βήματα προόδου βρίσκεται σε αυτή τη φαινομενικά μικρή λεπτομέρεια. Δεν είναι αρκετό μόνο να θέλετε την επιτυχία – πρέπει να έχετε ξεκάθαρο πλάνο για το πώς θα τη φτάσετε. Και αυτό είναι που χωρίζει όσους απλώς ονειρεύονται από εκείνους που πραγματικά πετυχαίνουν.
Η διαχείριση του χρόνου δεν είναι απλά ζήτημα παραγωγικότητας· είναι σχεδόν φιλοσοφία. Κάθε επιχείρηση, ανεξαρτήτως μεγέθους ή τομέα, έχει να αντιμετωπίσει μια πραγματικότητα: Περιορισμένους πόρους και, φυσικά, τον μεγαλύτερο περιορισμό όλων – τον χρόνο. Το να δουλεύεις γρήγορα δεν είναι το ίδιο με το να δουλεύεις έξυπνα. Το πραγματικό παιχνίδι κερδίζεται στις επιλογές που κάνεις: Πού θα εστιάσεις, τι αξίζει την ενέργεια και τα λεπτά σου, και – αν είμαστε ειλικρινείς – τι μπορείς να ξεφορτωθείς από τη λίστα σου χωρίς δεύτερη σκέψη.
Ένα καλό σημείο εκκίνησης είναι να ξεκαθαρίσεις τις προτεραιότητες. Τι έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο; Ποια tasks οδηγούν σε πραγματική αξία; Δεν μιλάμε για το τι φαίνεται επείγον ή τι σου χτυπάει την πόρτα πιο έντονα, αλλά για το τι ευθυγραμμίζεται με τους στρατηγικούς σου στόχους. Για παράδειγμα, αν διαχειρίζεσαι ένα μικρό δημιουργικό γραφείο, πρέπει πρώτα να ρωτήσεις: «Ποια projects ενισχύουν τη φήμη μας και φέρνουν πελάτες που ταιριάζουν στο όραμά μας;». Το να χαθείς σε επαναλαμβανόμενα, low-impact καθήκοντα είναι σαν να ξοδεύεις ενέργεια, αλλά να μην πηγαίνεις πουθενά.
Πέρα από τις προτεραιότητες, η τεχνολογία είναι ο υπόγειος ήρωας που μπορεί να σου αλλάξει την καθημερινότητα. Πράγματα που κάποτε έτρωγαν ώρες – από σημειώσεις σε πίνακες μέχρι το κυνήγι για χαμένους φακέλους – πλέον λύνονται πανεύκολα με εργαλεία όπως το Trello ή το Asana (για να μην αναφέρουμε πόσα πράγματα μπορεί να σου γλιτώσει η καλή παλιά Google Calendar, αν τη χρησιμοποιείς σωστά). Αυτοματοποιήσεις, notifications, tasks που "τρέχουν" από μόνα τους. Έχω δει ομάδες να μεταμορφώνονται απλώς με τη χρήση ενός σωστού management tool. Όμως, προσοχή: Μην παγιδευτείς στο άλλο άκρο – πάρα πολλά app δεν σημαίνει καλύτερη οργάνωση. Όσο πιο απλό, τόσο πιο εφαρμόσιμο.
Κάπου εδώ αξίζει να θυμηθεί κανείς την αξία της ευελιξίας. Ένα πρόγραμμα μπορεί να φαίνεται τέλειο «στο χαρτί» (ή, αν ζούμε στον 21ο αιώνα, στο Excel), αλλά η πραγματική ζωή σχεδόν πάντα βάζει εμπόδια. Αναπάντεχα εμπόδια, αλλαγές στις προτεραιότητες, ή απλώς πολύ γεμάτα deadlines, μπορεί να εξαντλήσουν την ομάδα. Γι’ αυτό, ένα κομμάτι του προγραμματισμού σου καλό είναι να αφήνει αέρα – λίγο χώρο για το "απρόβλεπτο". Άλλωστε, κανένα πρόγραμμα δεν πρέπει να είναι τόσο άκαμπτο που να γίνεται δεσμά για την παραγωγικότητα.
Και μιας που μιλάμε για επαναλαμβανόμενες συνήθειες, ας μη ξεχνάμε την αξία της ανασκόπησης. Είτε είσαι μόνος σου, είτε είσαι μέλος μιας νεοσύστατης startup ή υπεύθυνος ενός μεγαλύτερου οργανισμού, οι τακτικές αξιολογήσεις του «πού πήγε η εβδομάδα» αποτελούν χρυσάφι. Ένας καφές το βράδυ της Παρασκευής (ναι, σου λέω να κλείσεις το laptop και να αναλογιστείς λίγο), μια ομαδική αναφορά με την ομάδα σου ή ακόμη και η αγαπημένη «μέθοδος journaling» μπορούν να σου δείξουν μοτίβα που αγνοούσες. Ξοδεύεις, για παράδειγμα, ένα τρίτο της μέρας σου σε meetings που θα μπορούσαν να είχαν γίνει emails; Ορίστε μια αλλαγή που μπορείς να υιοθετήσεις.
Σε τελική ανάλυση, η σωστή χρήση του χρόνου δεν είναι τόσο για το να κάνεις περισσότερα, αλλά για το να κάνεις τα σωστά πράγματα. Να δουλεύεις πιο έξυπνα, χωρίς να εξαντλείς την ενέργεια σου ή, ακόμη χειρότερα, την ενέργεια της ομάδας σου. Όλα ξεκινούν από την προτεραιοποίηση, περνάνε από μικρές κινήσεις βελτίωσης, και τελικά εστιάζουν στον στόχο που αξίζει. Γιατί στο τέλος της ημέρας, το να κάνεις λιγότερα αλλά πιο ουσιαστικά, σχεδόν πάντα κερδίζει.
Σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία, η επιτυχία μιας επιχείρησης δεν εξαρτάται μόνο από την αύξηση των αριθμών ή την κατάκτηση μεγαλύτερου μεριδίου αγοράς. Είναι αποτέλεσμα μιας πιο ολιστικής προσέγγισης, που περιλαμβάνει την καλλιέργεια διαρκούς ανάπτυξης αλλά και τη διάθεση να «ακούς» τις απαιτήσεις της εποχής. Ξεκινάει με μια νοοτροπία βελτίωσης. Βελτίωσης όχι μόνο των προϊόντων, αλλά και των εμπειριών – είτε πρόκειται για τους πελάτες, είτε για τους ίδιους τους εργαζομένους. Είναι η συνειδητοποίηση πως κάθε μικρή πρόοδος, κάθε ανανέωση στις διαδικασίες, προσθέτει στο συνολικό οικοδόμημα της επιχείρησης.
Η καινοτομία, από την άλλη, μοιάζει συχνά με μια μεγάλη και ηρωική έννοια, αλλά στην πραγματικότητα είναι πιο κοντά στην καθημερινή δημιουργικότητα. Δεν σημαίνει απαραίτητα να επανεφεύρεις τον τροχό. Κάποιες φορές, αρκεί να δεις μια υπάρχουσα πρόκληση με διαφορετική ματιά. Σκεφτείτε μια μικρή καφετέρια που αποφασίζει να χρησιμοποιήσει επαναχρησιμοποιήσιμα δοχεία στη διανομή της. Ή μια τοπική επιχείρηση που εισάγει μια πιο απλή και ευχάριστη πλατφόρμα εξυπηρέτησης πελατών. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να φαίνονται μικρές, αλλά έχουν τη δύναμη να μετασχηματίσουν την εμπειρία που προσφέρεται – και για κάποιους να κάνουν τη διαφορά ανάμεσα στο να επιλέξουν εσένα ή τον ανταγωνιστή σου.
Είναι κοινός τόπος ότι οι επιχειρήσεις που υιοθετούν αυτή τη νοοτροπία – προσέχοντας την ποιότητα, τη δημιουργικότητα και τη συνέπεια – ξεχωρίζουν. Και αυτό το «ξεχωρίζουν» δεν είναι απαραίτητα θέμα εξέλιξης πιο μεγάλων αριθμών στα κέρδη. Έχει να κάνει περισσότερο με την εντύπωση που αφήνουν στον πελάτη, με τη σχέση εμπιστοσύνης που χτίζουν μακροπρόθεσμα. Και όταν γίνεται σωστά, αυτό δημιουργεί κάτι ανεκτίμητο – μια κοινότητα πιστών υποστηρικτών της επιχείρησης.
Εδώ, βέβαια, δεν μιλάμε για μια άκαμπτη φιλοσοφία. Η ανάπτυξη και η καινοτομία δεν είναι γραμμικές διαδικασίες αλλά περισσότερο σαν ένα «σπιράλ» εξέλιξης. Σπουδαίες ιδέες συχνά ξεκινούν από εποχές αβεβαιότητας ή ολοκληρωτικές ανατροπές. Θυμάμαι μια συνέντευξη με έναν μικροπαραγωγό ελαιολάδου που, αντί να ανταγωνίζεται σε τιμή με τεράστιες βιομηχανίες, προτίμησε να εστιάσει στην ποιότητα και τη βιωσιμότητα, δίνοντας στον πελάτη έναν λόγο να ενδιαφερθεί για την ιστορία πίσω από το προϊόν. Δεν χρειάστηκε να δημιουργήσει ένα super trendy brand. Μόνο να κοιτάξει τον πυρήνα της αξίας του και να μιλήσει με ειλικρινή τόνο στον κοινό.
Και, φυσικά, στο ταξίδι αυτό, τίποτε δεν είναι εγγυημένο. Η ευελιξία γίνεται κρίσιμη. Η επιχείρηση πρέπει να έχει την ικανότητα να προσαρμόζεται και, σε κάποιες περιπτώσεις, να αλλάζει εντελώς πορεία. Είναι λίγο σαν σκάφος σε ανοικτό πέλαγος – οι καταιγίδες θα έρθουν. Το θέμα είναι πώς διαχειρίζεσαι το πηδάλιο, μερικές φορές ακόμη και αντίθετα στον άνεμο. Έτσι, οι οργανισμοί που καλλιεργούν τη δημιουργικότητα, που βλέπουν τις προκλήσεις ως αφορμές για αλλαγή, δεν εξασφαλίζουν απλώς την επιβίωσή τους. Πολλές φορές, είναι αυτοί που αναδεικνύονται ως οι πραγματικοί ηγέτες.
Γιατί, στο τέλος της ημέρας, η επιτυχία δεν μετριέται μόνο με νούμερα, αλλά με το αποτύπωμα που αφήνεις. Και όσοι επενδύουν στο χτίσιμο σχέσεων, στην αυθεντικότητα και, ναι, στην ανθρώπινη πλευρά μιας επιχείρησης, συνήθως παραμένουν πάντα ένα βήμα μπροστά.
_edited.jpg)
